مترجم: رزیتا ملکی‌زاده
منبع:راسخون



 

خارش پوست می‌تواند موجب آزردگی و خشم فراوان فرد شود. چنانچه از این مشکل رنج برده و تمایل دارید از علل بوجود آورنده‌ی آن مطلع شوید، این مقاله جزئیاتی را از علل مختلف این وضعیت در اختیارتان قرار می‌دهد.

حقیقت خارش!

حدود 10٪ از مردم در سراسر جهان عمدتاً به دلیل ژن «خارش» و یا گیرنده‌ی پپتیدی آزاد کننده‌ی گاسترین (GRPR)، دچار خارش مزمن می‌شوند.
خارش، احساس خاراندن و تحریک شدید و پریشان کننده‌ای است که تمایل شدیدی را به خراش پوست در فرد ایجاد می‌کند.
خارش معمولا به دو دسته تقسیم می‌شود:
موضعی ـ زمانی است که خارش تنها در یک ناحیه‌ی خاص از بدن اتفاق افتد.
فراگیر یا عمومی ـ زمانی است که خارش در سراسر بدن احساس شود.

علل خارش، ناشی از ...

... واکنشهای پوستی و آلرژی‌های مختلف
 برهم‌کنش نزدیک با مایعات برخی گیاهان و یا گیاهان گزنده
 استفاده و پوشیدن لباسهایی از جنس الیاف و مواد رنگی مصنوعی
 واکنش به داروهای خوراکی یا موضعی (آسپرین، یا گروهی از داروهای تحت عنوان شبه افیونی)
 واکنش‌های آلرژیک به برخی مواد غذایی
 عدم تحمل لوازم آرایشی و بهداشتی
 عرق سوزی (مجاری عرق به دلیل گرما و رطوبت بالا مسدود می‌شود)
 آفتاب سوختگی (قرار گرفتن بیش از حد در معرض اشعه ماوراء بنفش خورشید)
 تماس نزدیک با فلزات خاصی مانند نیکل

... عوارض مختلف پوستی

فولیکولیت ـ عارضه‌ای که در آن یک یا چند فولیکول مو آلوده و ملتهب می‌شوند.
لیکن‌پلان ـ پیدا شدن ناگهانی لکه‌های کوچک، براق، با نوک مسطح و صورتی روشن، معمولاً بر روی ساعد، مچ دست و پایین پا. لیکن‌پلان یک بیماری پوستی غیر عفونی است.
اگزما ـ التهاب پوستی غیر مسری است که می‌تواند به صورت حاد یا مزمن باشد.
کهیر ـ ایجاد ناگهانی خارش پوست ناشی از مواد آلرژی‌زایی مانند لاتکس یا مواد غذایی. همچنین تحت عنوان تاول شناخته شده است.
شوره سر ـ شایع‌ترین عارضه‌ی پوستی غیر قابل انتقال بوده که با تشکیل شوره‌های پوسته پوسته بر روی پوست سر قابل تشخیص است.
پسوریازیس ـ نوعی اختلال مزمن غیر عفونی پوست، با نشانه‌‌ی تکه‌های خشک، پوسته پوسته و قرمز. این عارضه معمولاً بر روی گوش، پوست سر و اندام تناسلی رخ می‌دهد.
مرض خارش شدید ـ نوعی بیماری التهابی پوست بوده که ماهیت مزمن دارد. تاول‌های کوچک پر از مایع و خارش شدید در این عارضه مشاهده می‌شود.
درماتیت تماسی ـ هر نوع التهاب پوستی به تأخیر افتاده که در نتیجه تماس پوست با آلرژنی خاص (به عنوان مثال پیچک سمی) است.

... انواع مختلف عفونت

 آبله مرغان و یا هر عفونت ویروسی دیگر
 پای ورزشکار (عفونت قارچی)
 خارش کشاله (عفونت قارچی کشاله ران)
 عفونت قارچی کرم حلقوی (عفونت ناشی از قارچ که باعث ایجاد بثورات قرمز حلقه مانند می‌شود)
 برفک در زنان و مردان (نوعی عفونت قارچی یا مخمری که در آن اطراف ناحیه تناسلی دچار خارش می‌شود)
نکته: خارش ناشی از عفونت مخمری و قارچی معمولا در یک ناحیه‌ی خاص بوده، اما چنانچه این عارضه درمان نشود، ممکن است به سراسر بدن گسترش یابد.

... بارداری و یائسگی

هورمونها در دوران بارداری در حال تغییر دائمی می‌باشند. این هورمون‌ها، که مسئول نوسانات خلقی و میل شدید به غذا هستند، مسبب ایجاد خارش نیز می‌باشند.
در سه ماهه سوم بارداری، بعضی از خانمها، دچار جوش و کورک قرمز، و خارش‌دار پوستی بر روی شکم و ران‌های خود تحت عنوان پاپول و پلاک‌های کهیری خارش‌دار حاملگی (PUPPP) شده که می‌تواند علت خارش باشد.
کلستاز درون کبدیِ بارداری ممکن است در انتقال صفرا به کبد مداخله کرده و منجر به تجمع نمکهای صفراوی شود. این وضعیت می‌تواند موجب خارش شدید و دردناک بدون ایجاد هیچگونه جوش یا دانه‌ی پوستی گردد.
برخی بیماری‌های پوستی مانند اگزما، پسوریازیس، یا آلرژی که قبلاً وجود داشته و به علت بارداری بدتر شده‌اند، می‌توانند به خارش بدن منجر شوند.
چنانچه باردار می‌باشید، بایستی پیش از ادامه‌ی مصرف هرگونه دارویی به منظور فرونشاندن مشکل خارش که از پیش تجویز شده، با پزشک خود مشورت نمایید. به خاطر داشته باشید که مصرف اشتباه دارو می‌تواند برای جنین مضر باشد.
یائسگی ـ حدوداً در سن 52 سالگی، عادت ماهانه‌ی یک زن متوقف می‌شود. در این چارچوب زمانی بسیاری از تغییرات هورمونی ( به عنوان مثال تغییر در سطوح استروژن) رخ می‌دهد، که منجر به نوعی احساس خارش در سراسر بدن می‌شود.

... عوارضی که کل بدن را تحت تأثیر قرار می‌دهند

 بیماری‌های مرتبط با کبد (سرطان کبد، سرطان لوزالمعده، هپاتیت، سیروز صفراوی اولیه)
 نارسایی کلیوی
 کم کاری یا پر کاری غده‌ی تیروئید
 انواع سرطان (سرطان خون و ریه، سینه و یا سرطان پروستات)
 لنفوم هوچکین (سرطان سیستم لنفاوی)

... حشرات و انگل

خارش همچنین می‌تواند در نتیجه‌ی نیش حشراتی مانند پشه یا کک باشد. عفونت و آلودگی به حشرات سایر علل خارش در سراسر بدن می‌باشند.
خارش شناگران همچنین تحت عنوان درماتیت سرکری، نوعی عفونت انگلی ناشی از یک واکنش آلرژیک به عفونت با انگل خاصی از پرندگان و پستاندارانی است که از حلزون‌های آلوده در آب تازه و شور رها شده‌اند.
خارش می‌تواند به دلیل آلودگی پوست ناشی از شپش بدن همچون شپش سر و غیره ایجاد شود.
با کمک برخی داروهای تجویزی و انجام بعضی اقدامات احتیاطی همچون نپوشیدن لباس‌هایی با الیاف مصنوعی و غیره می‌توان از بروز این وضعیت جلوگیری کرد. در مقاله‌ای تحت عنوان «گزینه‌های درمانی خارش» به راه‌کارهایی جهت خلاص شدن از این عارضه اشاره شده است.
سلب مسئولیت: اطلاعات ارائه شده در این مقاله صرفاً جنبه‌ی آموزشی داشته و نبایستی به منظور جایگزین توصیه‌های پزشک متخصص در نظر گرفته شود.